Pozicija Albanije jeste u južnoj i jugoistočnoj Evropi a na samom zapadnom delu Balkanskog poluostrva. Obala zauzima oko 172 kilometara i ovenčana je planinskim visokim liticama, brojnim zalivima i otocima sa stenovitim i peščanim plažama i morskim plavetnilom na koje sam već iskreno navikao da srećem po hrvatskom primorju.
Aleksandar Bzdušok | 21.05.2022.
Jonsko more ili na albanskom Deti Jon je rukavac Sredozemnog mora a prostire se južno od Jadranskog mora. Područje koje obuhvata Jonsko more gledajući od Sicilije do Otrantskog tesnaca između Salenta i zaliva Vlorë, zapljuskuje Italiju sa zapada, Grčku i Albaniju na istoku a dok na kartama izgleda kao deo Jadranskog mora ono se ipak tako ne vodi.
Za početnu destinaciju majskog toplog vikenda odabrao sam drevni grad Butrint (na albanskom: Butrinti) koji je deo Nacionalnog parka Butrint sa panoramskim pogledom na močvarnu uvalu i kanal Vivari.
Kanal Vivari povezuje jezero Butrint, doživljava protok vode u oba smera koju prirodno reguliše plima i oseka a prirodna je granica gde se završava Jadransko more i gde počinje Jonsko more. Jedinstvena prirodna sredina sa neverovatnim biodiverzitetom u kojoj mešanje slatke i slane vode pogoduje uzgoju školjki.
Kraj same drvene skele koja radi non stop a koliko sam primetio odlična prečica za Grčku i povratak za Srbiju nalazi se trokraki venecijanski dvorac, koji je posmatrajući iz vazduha zaista u obliku trougla sa okruglim kulama na svakim od uglova.
Triangular tvrđavu izgradili su Mlečani 1655 godine i pretežno je služila za odbranu ribarskih zamki a njen neobičan oblik verovatno je diktirao sam oblik ostrva na kojem se nalazi. Nekada sa tih bedema su odbrane i borbe vršene putem luka i strele.
Ka južnoj strani tvrđave se pruža pogled na sela Vrinë i Shëndëll a kao na dlanu je Nacionalni park Butrint sa brojnim istorijskim objektima.
Unutar same tvrđave nalazi se zaseban objekat koji najviše podseća na hammam.
Neizbežni prizori višedecenijske samoizolacije i paranoje kao i brojni napušteni vojni objekti su svuda oko vas ali oni govore sami za sebe, satkano u jednu posebnu priču koje ćete čitati na stranicama Rituala.
Pri samom izlasku iz kanala Vivari potpuno okružena vodom smeštena je Ali – pašina tvrđava koja je izgrađena početkom 16 veka. Mlečanima je bila uporište i zaštita za nesmetanu eksplataciju ribarskog fonda kao i ostalih namernica kao što su masline, drvo i stoka.
Ova tvrđava na samom ušću jezera Butrint u Jonsko more koje spaja vijugavi kanal se prepisuje Ali-paši od Tepelene (1741. -1822) , ali po nekim podacima iz venecijanskih katastarskih knjiga pravi vlasnik je bila porodica Corfiot Gonemi.
Pored ove jedne od pravih tvrđava koje je izgradio Ali-paša a nalazi se u Janini gde je bila njegova prestonica, značajna je i tvrđava u Tepoleni – Porto Palermo i utvrđenje u Gjirokastri.
Pristup sa vode je lagan, postoji pristan i za turističke brodove a obalna struktura je kao da ste u sred močvare.
Kajak na pojedinim mestima lagano savladava sve prepreke plitkog peščanog dna a miris muljevitog dna je prisutan i ne trenutke para vazduhom.
Oronuli i istrošeni zidovi koji su čudom odoleli u ovakvim uslovima i zanimljivi uglovi sa topovskim otvorima na strateškim uglovima prosto mame da proteglite noge iz kajaka i prošetate zidinama.
Obala Jonskog mora je zaista čista suprotnost od najčešćeg motiva severne jadranske rivijere oko Drača, Golema i Vilipolja koja je pretežno peskovita, plitka i pristupačna a dosta podseća na Ulcinjske, duge peščane plaže.
Usamljene uvale koje su mi deo mog rituala nisu izostale. Tu se povezujem sa mojim univerzumom, bistrim misli i dajem konačne manje bitne životne odluke.
U delu samog priobalja gde je inteziviran uzgoj školjki, voda i vazduh je mirisao na svežu ribu. Mnoštvo ribarskih čamaca u jutarnjim satima pokazuje da je to veoma bitan izvor prihoda i da su mnoge generacije uključene u ribolov. Ukoliko ste avanturista i želite svežu ribu kao u mom slučaju, potpuno je logično da se povežete sa lokalnim ribarima i imaćete u svom privremenom kampu neprocenjiv obrok. Dovoljno je da im priđete sa kajakom i započnete osnovni razgovor, sve ostalo je dobra volja, riba je na kopnu već duplo skuplja…
Krajnja legalna unapred određena destinacija je Tongo ostrvo ( albanski : Ishulli Tongo ) takođe sjajan biser u Jonskom moru. Ostrvo ima dve predivne peščano-šljunkovite plaže dok se sa treće strane nalazi alternativna ribarska kućica sa opuštenim i zapuštenim detaljima na samoj obali.
Nedaleko od ovog egzotičnog ostrva je zamišljena linija granice Grčke koju sam prešao da se okupam na susednoj plaži i vratio se sa ubeđenjem da nema razlike u kvalitetu i čistoći morske vode.
Grupa delfina se igrala u sada već dobroj zatalasanoj maestralnoj podlozi, i kako su se prirodno približili mom kajaku jedva da sam uspeo da se sredim i napravim par „klimavih“ snimaka. Predstava je bila gotova kroz 10 minuta ali sasvim dovoljno za dopunu samopouzdanja koje se lagano isušivalo uz pojačani vetar koji mi nikako nije dao da se opustim.
Sigurno okruženje opasano bunkerima na stenovitim obalama inspirativno želi da budete gost i podelite puste snove sa Enver Hođzom kroz zajedničke strahove i patnje.
Apartman sa čvrstim pogledom na more.
Sažvakan i zasoljen na parkingu kod famozne drvene skele koja radi non-stop i zarađuje više nego što možete da zamislite, sakupljam opremu i pakujem sve u vozilo.
Povratak na mesto koju prati legenda o žrtvovanom biku kada je istorija grada u pitanju, poznatije kao Butrint Ancient Park nedaleko od Sarande, bilo je pravo osveženje za celodnevno izlaganje suncu.
Moje aktivnosti na obali i sređivanje za nastavak putovanja ispraća portir iz arheološkog parka koji me propušta unutra bez ulaznice, pa sam iskoristio ostatak dana i za obilazak ove zaista zanimljive lokacije.
Legenda kaže da su sadašnji stanovnici drevne Sarande bili potomci grčkog junaka Ahila.
Istorijski podatak jeste da je u 12 veku pre nove ere, Helen, jedan od brojnih sinova kralja Prijama prilikom ceremonije žrtvovanja na ostrvu Krfu ne uspeva da ubije bika, da bi kasnije ranjen uginuo došavši do mesta današnjeg Butrinta. Prativši bika Helen vođen teorijom da je to Apolonov znak za koga je i žrtvovao životinju na tom mestu, pravi gradić nazvan „Voutrotos“ što na grčkom znači „ranjen bik“.
U ovom epohalnom području mogu se videti hramovi posvećeni bogovima Apolonu i Asklepiju, zanimljiv otvoreni amfiteatar i pozorište, terme i istorijski detalji lava koji ubija bika.
Ukoliko budete radoznali ispratićete ostatke Krstionice za vreme Vizantijskog carstva kao i Venecijansku tvrđavu dok se na samom vrhu nalazi kula sa topovima.
Albanija je zemlja koju polako ali sigurno otkrivam i osvajam na moj način, u potpunosti ispunjen viđenim, pripremljen i na one stvari za koje vremenom više nisam osetljiv i ranjiv a vrlo svestan da je dobrota i gostoprimljivost za mene najvažnije.
0 Comments